Dzięki wydawnictwu Książnica Słowiańska ukazała się po prawie stu dwudziestu latach reedycja książki Stanisława Ciszewskiego pt. "Ognisko. Studyum etnologiczne".
Archeoperełka polskiej nauki. Na dobrą sprawę zapomniana przez współczesnych badaczy. Lektura dająca wiele wglądu do tematu ognia; jego funkcji obrzędowej w prywatnym kulcie domowym, państwowym, plemiennym, magicznym ... Na dobrą sprawę nic nie zostało pominięte co wartościowe. A to stanowi cenne źródło informacji zarówno dla współczesnych antropologów profesjonalistów, amatorów jak i miłośników pogaństwa rekonstruujących dawne praktyki.
Zaratusztrianki (źródło: Facebook)
Ciszewski prowadzi nas przez temat paleniska u rozmaitych ludów zarówno europejskich, jak i kilku z innych kontynentów. Śluby, magiczne wykorzystanie sadzy, gaszenie ognia lub zapobieganie jego wygaśnięciu to zaledwie kilka z wielu wątków poruszanych w książce.
Rytuał Upanayana (źródło: YouTube)
Czasami trzeba było zweryfikować, który lud miał na myśli autor pisząc o praktykach. Pisana polszczyzną z początku XX wieku praca zawiera wiele językowych archaizmów (stąd np. Czeremisi zamiast Maryjczyków). Pokazuje też jak wyglądała nauka przed wiekiem; zupełnie inaczej stawiane przypisy niż dziś, podobnie jak i stosowane zwroty obecnie uważane za niestosowane. No czasem tylko brakowało mi tłumaczeń z obcych języków; francuskiego i łaciny już tak dobrze nie pamiętam jak dawniej, a niemieckiego się nigdy nie uczyłem.
Generalnie książka jest świetna; opisuje bardzo wiele praktyk tradycyjnych ludów europejskich. Bardzo dużo jest o obrzędowej roli paleniska u ludów słowiańskich, w tym naszych południowych braci. Stanowi cenne źródło informacji na temat zarówno magii, przeżytków pogańskiej wiary jak i tradycji i kultury.
Muszę na końcu bardzo pochwalić wydawnictwo za kawał dobrej roboty w celu popularyzowania wiedzy na temat religii i praktyk dawnych Słowian w źródłach często zapominanych lub niedostępnych łatwo dla ogółu. Tego typu książki bardzo wzbogacają nasza wiedzę w tym zakresie. Często poruszane w przestrzeni publicznej kwestie teologiczne wypierają tematy marginalne, jak właśnie praktyki ludowe. Praca Ciszewskiego doskonale wypełnia jedną z tych luk.